Gelukkige verjaardag, Verklaring van de Rechten van de Vrouw!

“Marie-Olympe-de-Gouges” by Alexander Kucharsky – Collection particulière. Licensed under Public domain via Wikimedia Commons –

Het was slechts schuim op de eindeloze golven van het internet dat vandaag de verjaardag is van de ‘Verklaring van de Rechten van de Vrouw en de Vrouwelijke Burger’. Die werd op 5 september 1791 gepubliceerd als de ‘Déclaration des Droits de la Femme et la Citoyenne’. De journaliste en feministe Olympe de Gouges schreef het in de nadagen van de Franse Revolutie, als kwade reactie op de mannelijke burgers die schreven over ‘universele mensenrechten’, maar het daarbij vertikten te accepteren dat ‘universeel’ ook wou zeggen ‘voor vrouwen’.

Ook nu nog moet je, als je aan het googlen gaat (of één of ander handboek geschiedenis vastneemt), graven tussen tientallen versies van de gevierde ‘Verklaring van de Rechten van de Mens (lees = man)’ vooraleer je zelfs maar door hebt dat er ooit zo ook één is geschreven voor en door vrouwen. Die bestaat veelal in het Frans, een Engelse versie is al helemaal goed verstopt.

Aan de schrijfster zal het niet hebben gelegen. Zij deed wat ze kon, maar belandde in 1793 zelf onder de guillotine. De revolutionaire vrouwencomités die zo eigen waren geweest aan de Franse Revolutie, werden opgerold. En de rechten van de vrouw? Die koelden gedurende de hele 19e eeuw af tot een absoluut dieptepunt, om pas aan het einde van die eeuw door de suffragettes weer ernstig te worden bevochten.

Meer dan 200 jaar na datum blijft deze ‘verklaring van de rechten van de vrouw’ woord voor woord actueel.