In de categorie ‘feministische anthems’ mag Amanda Palmer niet ontbreken. De geweldige Amanda Fucking Palmer maakt als zangeres/pianist/componist deel uit van de Dresden Dolls, maakt ook solo muziek en is schrijfster. De krant haalde ze echter pas toen haar borst uit haar bloes floepste tijdens een concert op Glastonbury in 2013.
Amanda Palmer is zo cool. De Britse Tabloid Daily Mail schreef een artikel over haar optreden op het Glastonbury Festival, en zei daarin niets over haar muziek, maar maakte alleen melding van haar ontsnappende tiet. Palmer pakte ze terug met haar lied Dear Daily Mail, een open brief aan de “misogynist pile of twats” van de tabloids.
Er is iets met tieten in onze maatschappij. Ikzelf heb ze eigenlijk altijd beschouwd als redelijk onhandige lichaamsdelen, die ooit nog wel van pas gaan komen als ze baby’s gaan voeden. En mijn vriendje vindt ze ook leuk. Prima!
Afgelopen zomer liep ik voor het eerst topless rond, dankzij de beschutte luxe van een afgelegen zomerhuisje. Zo fijn. Maar ik durf dat niet ergens anders te doen, want borsten = seks. Waar mannentorso’s ook heus geseksualiseerd kunnen worden, zijn ze dat niet a priori. Vrouwentorso’s wel.
Obscene vrouwentepels
Dat wordt bevestigd door sociale media als Facebook en Instagram, geen kleine spelers tegenwoordig. Facebook is als het op naaktfoto’s aankomt nogal streng. Nou ja, streng voor vrouwen dan. Want vrouwentepels zijn verboden op Facebook, mannentepels niet. Resultaat: een vrouw mag op Facebook topless zijn als ze een afbeelding met mannentepels voor haar borsten houdt, maar niet als ze haar baby borstvoeding geeft.
(Niet alleen op Facebook wordt borstvoeding als ongepast beschouwd, zie deze voorbeelden over controverse in een restaurant, een museum, een wachtkamer, een zwembad, een vliegtuig, een winkel, nog een winkel, Walmart, de bus, tijdens graduation ennn nog een zwembad. Ook de Londense burgemeester Boris Johnson zei het ongepast te vinden. Extra lullig: gezeur in een bh-winkel. Op de wc mag natuurlijk wel, lekker hygiënisch, of als je het sexy doet.)
Gelukkig kwam er protest tegen de seksistische fotorichtlijnen. De actie #FreeTheNipple heeft ervoor gezorgd dat je sinds september 2014 borstvoeding mag geven op Facebook (BREAKING). Hoera! Maar verder zijn tieten in welke context dan ook nog altijd verboden op Facebook en Instagram. Ook als ze op een tekening staan of anderszins deel uitmaken van een kunstwerk. Ook als je je borsten ontbloot als politiek protest (ok, ik vind Femen een dubieuze actiegroep, maar niet censuurwaardig wegens tieten).
(Overigens mag je op Facebook wel prima geweld tegen vrouwen in beeld vatten, en vrouwen objectificeren en seksualiseren (voorbeelden hier maar trigger warning!). Alleen niet als er tepels te zien zijn, vermoed ik, die moet je dan even wegblurren.)
Borsten verkopen
Er is dus iets met tieten. Het is ongepast om ze te laten zien, want tieten zijn seks, ook als je ze inzet als spenen voor je baby of als je ze gewoon als een random vetkwabvormig lichaamsdeel beschouwt. Tieten = seks = ongepast voor brave meisjes.
(Dat idee staat ook wel bekend als de hoer-maagd-dichotomie: een vrouw kan ofwel een maagd zijn, ofwel een hoer. De seksuele vrouw is een slechte vrouw. Dat wij niet onbekend zijn met dit fenomeen merk je aan een verschijnsel als slutshaming, door Sunny Bergman aangekaart in haar docu ‘Sletvrees’. Lees er meer over bij Dr. NerdLove.)
Ok, maar tegelijkertijd zie je dat borsten als seksvoorwerpen niet per se slecht worden gevonden. Geobjectiveerde vrouwenlichamen die (vlnr) parfum en kaas en whisky en kleding en auto’s aanprijzen zijn doodnormaal. Naakte vrouwenlichamen staan op de cover van magazines die je gewoon in de supermarkt en bij de benzinepomp kunt aanschouwen. Britse tabloids als The Sun hebben zelfs een “Page Three girl”: een topless meisje op de derde pagina.
Het lijkt wel alsof de ongepastheid van tieten verbonden is aan de agency van de vrouw. Ik bedoel daarmee dat een blote borst vooral schandelijk is als een vrouw ervoor kiest om hem te laten zien. Hoer! Wat wel mag, is het kapen van die vrouwelijke seksualiteit en hem inzetten voor commerciële doeleinden. Oftewel: jij moet je tieten in je bloesje houden, maar wij mogen ze exploiteren.
Take the power back!
Amanda Palmer trekt halverwege haar uitvoering van Dear Daily Mail haar kimono uit en zingt in haar nakie verder. Zij pakt haar agency terug terwijl ze de objectivering van het vrouwelijk lichaam en het seksisme van de tabloids aanklaagt, met humor. Een samenvatting in topquotes:
“Dear Daily Mail, it’s so sad what you tabloids are doing
Your focus on debasing women’s appearances devolves our species of humans.”
“Dear Daily Mail, you misogynist pile of twats
I’m tired of these baby bumps, vag flashes, muffintops, where are the newsworthy cocks!
When Iggy or Jagger or Bowie go shirtless, the news barely causes a ripple
Blablabla feminist, blablabla gender shit, blablabla oh my god! Nipple!”
“I keenly antipicate your highly literate coverage of upcoming tours
Dear Daily Mail: Up! Yoursssssss!”
Ik zeg: willen we borsten ontseksualiseren, dan brengen we ze het best zelf in de publieke ruimte. Zoals bijvoorbeeld Scout Willis en Rihanna deden, om de regels van Instagram aan te kaarten. Ik vind dat we borsten moeten normaliseren: geef borstvoeding, zon topless, en zet je tieten op Facebook.
Tegelijkertijd moet ik toegeven dat ik dat zelf totaal niet durf. Mijn lichaam is al vaak genoeg geseksualiseerd en begluurd geweest, ook in de meest onschuldige situaties, als ik in mijn pyjama naar de wc liep of als ik de ramen aan het wassen was. Ik wil geile gluurders niet aanmoedigen, nee, ik ben me juist meer gaan verbergen.
Maar dat is geen goede zaak. Als feminist streef ik toch naar bevrijding, naar mijn eigen emancipatie en die van anderen? Mezelf extra gaan bedekken en me uit de publieke ruimte terugtrekken is daar het tegenovergestelde van. Daarom schaf ik voor komende zomer vast deze bikini aan:
En misschien kunnen we in navolging van Amerika een Go Topless Day organiseren! We zijn trouwens in goed gezelschap. Er is hoop, er lijkt een beweging te ontstaan. Bevrijd de Borst! (.)(.)
UITSMIJTER!
Amanda Palmer schreef ook al eens een ode aan schaamhaar ❤
“I say grow that shit like a jungle / give them something strong to hold on to”.