De hashtag #wijoverdrijvenniet begon op de avond van 18 maart als felle tegenreactie op pruttelende oude heren van stand die vonden dat “the lady doth protest too much” als het ging over ervaringen met alledaags seksisme, straatintimidatie en ongewenste aanrakingen (of meer).
Het begin van feminisme
Intussen kan je via die hashtag een waterval lezen van vrouwen die hun ervaringen tweeten, bloggen en openbaar maken. Zij zwijgen niet langer en wensen niet de mond gesnoerd te worden door mensen die deze kwesties het liefste zouden wegrelativeren. Op http://www.wijoverdrijvenniet.org vind je een verzameling van al die ervaringen.
Precies dit soort seksisme spoorde me aan, als vroege twintiger, om me meer te verdiepen in alledaagse problemen die vrouwen overkomen die voor mannen veelal onzichtbaar blijven. Een greep uit het aanbod van verhalen van vriendinnen en familieleden, plus twee kleine anekdotes van mezelf om aan te tonen dat het niet enkel (maar wel veruit disproportioneel en gewelddadiger) vrouwen betreft.
Een trieste chronologie
1971: De melkboer verzekert zich ervan of het meisje dat ooit m’n moeder zal worden, alleen thuis is, om vervolgens grijnzend naar haar ontwikkelende borsten te graaien. Ze is 12.
1996: Tijdens een sessie in een schoolpraatgroep maken m’n beste vriend en ik een grapje over een leraar wiskunde waar we van denken dat meisjes verliefd op zijn. Eén van die meisjes klaagt dat ze de aandacht van die man vervelend is beginnen vinden en dat ze zich angstig voelt als hij constant aan haar bank staat of vlak achter haar komt staan. De leraar die de praatgroep leidt, neemt het bijzonder ernstig maar de school doet niets. De leraar wiskunde houdt pas op als hij een kordate telefoon krijgt van de vader van één van de meisjes. De meisjes zijn 13.
1997: Een klasgenote gaat uit met een jongen naar de cinema, waar hij haar voortdurend en tegen haar wil probeert te betasten en te kussen. Ze is 14.
1998: Een meisje dat later een lief van me zal worden, fietst door velden en wegen tot er plots een oude wielertoerist naast haar komt fietsen, lid uit de broek, zichzelf betastend. “Moede ne keer trekken?” Ze gilt en hij fietst lachend weg. Ze is 12.
2001: Als ik het station verlaat word ik door twee dronken vrouwen van rond de 30 nageroepen, nagefloten en roepen ze “schoon poepke!” naar me. In tegenstelling tot wat ik me altijd had voorgesteld bij zulke aandacht, voelt het vernederend aan en ik schaam me. Ik ben 17.
2001: Toenmalig lief spant bijna een rechtszaak aan tegen een autorijschool omdat een rij-instructeur haar begon te betasten tijdens de rijles. De rijschool wist van zijn gedrag, “maar had zo’n lange staat van dienst”. Ze is 19, de man een dik eind in de 50.
2003: De vriendin van een maat knijpt herhaaldelijk in mijn achterste. Ik maak haar duidelijk dat ik dat niet apprecieer. Ze reageert enorm verwonderd omdat ze dacht dat mannen “alle seksuele aandacht toch fijn vonden?”. Ik ben 20, zij 18.
2004: In dit jaar maakte een ander liefje achtereenvolgens mee – op straat door twee jongens in het nauw gedreven worden en betast worden, na herhaaldelijk “nee” te zeggen toch op de mond gekust worden door een getrouwde man met twee kinderen, bijna in een auto gesleurd worden met twee vreemden, en aangerand worden door een gezamenlijke kennis. Ze is 20.
2009: Een gezamenlijke kennis tilt het rokje van mijn lief op tijdens een feestje en kletst op haar billen. Mij wordt gezegd (door haar!) dat ik me daar zo druk niet in moet maken want “die man is nu eenmaal zo”. Leuk vindt ze het niet, maar ze vindt het de moeite niet om er zich kwaad in te maken, “omdat het zoveel erger kan”. Ze is 20, de man bijna 40.
2010: Lief en een goede vriendin gaan een avondje stappen. Security moet tussenbeide komen om hitsige mannen van hen af te slaan, hoewel ze zelf herhaaldelijk zeiden dat ze elk een vriend hadden. Als ze thuiskomen, voelen ze zich fysiek helemaal onpasselijk en moeten ze overgeven. Ze vermoeden dat er iemand iets in hun drankjes gedaan had.
2010: Lief en ik zijn onderweg naar huis door de binnenstad. We krijgen gezelschap van drie dronken mannen. Twee ervan praten met haar, één met mij. Als de meest dronkene avances begint te maken op mijn lief, zegt de gast die met mij een verrassend emotioneel gesprek aan het voeren was: “Laat dat meisje met rust, haar lief is cool.” De mannen zijn rond de 30, wij zijn 27 en 21.
2011: Een buitenlands lief die een vriend onderdak biedt na een avondje uit, wordt de hele avond door hem lastiggevallen en doet lastig tegen haar andere vrienden. Ze vlucht weg in alcohol om hem te vergeten. De volgende ochtend eist hij seks omdat hij haar “toch wel veilig thuisgebracht heeft” en beweert dat elke andere kerel haar gewoon zou verkracht hebben omdat ze te dronken was om weerstand te bieden. Ze is 22, hij 25.
2012: Een vriendin wordt de hele weg naar huis na een feestje achtervolgd door een man die nadien probeert om in haar huis binnen te dringen en de volgende dag ook nog aan de deur staat. Ze is 25.
2013: Een lief en een vriendin zitten buiten aan een café ernstig te praten en maken duidelijk niet geïnteresseerd te zijn in de avances van een groepje jongens. Eén van hen wordt kwaad en schopt de handtas van m’n vriendin weg over straat, waardoor haar telefoon breekt. Als ze verhaal wil halen bij de schopper, krijgt ze een trap in haar maag. Ze is 21.
2014: Zelfde lief wordt onderweg van bij mij naar haar door vier jongens die bij een auto staan nageroepen en er worden obscene gebaren gemaakt. Ze stapt woedend op hen af. Ze reageren compleet perplex, niet gewoon dat een vrouw terugpraat. Jongens zijn begin de 20.
2015: Huidige vriendin wandelt naar huis. Een auto komt traag naast haar rijden, chauffeur zegt dat het “toch zo koud is” en dat zo’n mooi meisje niet alleen hoort te wandelen, etc. Ze kijkt hem kil aan en zegt “these boots are made for walking” en de man rijdt gestoord weg.
2015: Dronken man van rond de 50 valt een meisje van rond de 20 lastig op de tram. Niemand grijpt in. Ik ga dichterbij staan en kijk de man aan. Hij is kwaad en lijkt agressief (ik ben zelf ook bang) maar hij stopt. Nadien sta ik op de metro naast het meisje en durf ik haar niet vragen of ze ok is, omdat ik niet de indruk wil geven dat ik ook “zo’n type” ben. Ik ben 31.
#zijoverdrijvenniet
Heren, vooral mannen die sceptisch staan tegenover #wijoverdrijvenniet: het loont om te luisteren naar vrouwen in je omgeving en hen hun verhaal te laten doen. Aan mannen die zeggen “ik doe dat toch niet?” of “stel je weerbaarder op” hebben we niets. We hebben mannen nodig die het probleem durven erkennen, bespreken en hun eigen vrienden durven aanspreken op gedrag dat echt niet ok is. Want: zij overdrijven écht niet.
nietinmijnpretpark 
Pingback: Wij overdrijven niet: hear us roar | Loes Liemburg